Vrijen en leven met een gezondheidsprobleem

De impact van bepaalde medicatie op onze seksueel funtioneren wordt vaak slecht begrepen, slecht besproken en kan verwoestend zijn voor individuen en koppels.  Zo kan sommige medicatie uw seksleven beïnvloeden door het veroorzaken van:

• vaginale droogte
• verlaagd libido
• anorgasmie (onvermogen om een orgasme te bereiken)
• uitgesteld orgasme
• moeite met het krijgen of behouden van een erectie.

Praat met uw huisarts als u zich zorgen maakt over de impact van medicatie op uw seksleven.  Bijwerkingen van medicijnen komen veel voor en uw huisarts of zorgverlener zal met u overleggen om een balans te vinden.  Stop of verander geen medicatie zonder eerst met uw huisarts in gesprek te gaan.

Obesitas, een toenemend probleem in het algemeen en met de leeftijd, kan het vrijen uitdagender maken en de seksuele beleving aanzienlijk beïnvloeden.

Studies tonen aan dat 1/3 van de mensen met obesitas en 2/3 van de mensen met morbide obesitas seksuele problemen melden, waaronder weinig of geen verlangen naar seks, erectiestoornissen, het vermijden van seks, weinig of geen plezier vinden in seks, mobiliteitsproblemen of zorgen over cardiovasculaire problemen tijdens het vrijen.  Obesitas kan ook het aantal zaadcellen verminderen en bijdragen aan problemen met vruchtbaarheid, hormoonproductie en zwangerschap.

Toch hebben ook mensen met obesitas recht op een goed, gezond seksleven en is er ondersteuning mogelijk.

Veel zwaarlijvige mensen vinden dat sommige seksposities beter zijn dan andere maar het blijft natuurlijk het belangrijkste dat u doet wat goed voor u voelt.

Er zijn ook een aantal sekshulpmiddelen voor mensen met obesitas. Zo zijn er onder andere specifieke kussens ontworpen om mensen met beperkte mobiliteit tijdens seks te ondersteunen en bestaan er verschillende seksspeeltjes om bepaalde plekjes beter te bereiken. Er zijn zelfs speciale meubels ontworpen om seks te vergemakkelijken voor mensen die het nodig hebben.  Het beste wat u kunt doen is met uw partner te praten en ontdekken wat er bestaat - u zou verrast kunnen zijn!

Het kan eng aanvoelen om te masturberen of te vrijen na een hartaanval. Misschien voelt u zich minder geïnteresseerd in seks of lijkt u er een tijdje niet meer voor in staat te zijn.  Dit kan te wijten zijn aan vermoeidheid of angst zijn, de stress die uw lichaam doormaakte of uw medicatie. Dit gevoel is normaal en duurt meestal maar kort.

"Hoe lang moet ik wachten...?"

Seks is een vorm van lichaamsbeweging.  Als u zich afvraagt of u klaar bent om te vrijen of te masturberen, zijn hier enkele aanbevelingen:

• u kunt - zonder stoppen - twee trappen/verdiepingen beklimmen zonder pijn of kortademigheid
• wacht 2-4 weken vanaf uw hartaanval (tenzij u een operatie heeft ondergaan); wacht 6-8 weken als u na een hartaanval een operatie heeft ondergaan
• vermijd seks na een zware maaltijd - het kan u maagoprispingen geven en leiden tot pijn op de borst
• drink niet te veel alcohol voordat u gaat vrijen omdat het een licht gevoel in het hoofd kan veroorzaken en ervoor kan zorgen dat uw hartslag onregelmatig wordt
• zoek een comfortabele sekspositie zonder stress of druk op uw borst / borstbeen
• doe het de eerste paar keer gewoon rustig aan.

Neem echt de tijd om weer te vrijen en vergeet niet dat er ook andere manieren zijn om u verbonden te voelen zoals zoenen, aanraken of masseren.

Neem de tijd om uw zorgen of angsten te bespreken met uw partner, huisarts, cardioloog of hartrevalidatieteam.

Ga voor meer informatie naar: https://seksualiteit.nl/onderwerpen/ziekten-en-beperking/hart-en-vaatziekten-en-seksualiteit/

COPD is een progressieve luchtwegaandoening die uw ademhaling beïnvloedt waardoor kortademigheid, hoesten, overmatige slijmproductie, vermoeidheid en benauwdheid in de longen ontstaan.  Al deze dingen kunnen van invloed zijn op uw libido, uw vermogen om een orgasme te bereiken en uw vermogen om een erectie te bereiken of te behouden.

Veel mensen met COPD kunnen en hebben een gelukkig en bevredigend seksleven, alleen of met een partner, hoewel wat aanpassingen soms nodig zijn om vervelende gevolgen te vermijden.

Hier zijn enkele basistips om het meeste uit uw intieme tijd samen te halen:

• wees goed uitgerust voordat u gaat vrijen of masturbeert
• kies het moment van de dag waarop u meer energie hebt en wanneer ademhalen het gemakkelijkst is
• vermijd momenten waarop u net hebt gegeten of alcohol hebt gedronken, of wanneer het warm of vochtig weer is
• maak uw longen van tevoren schoon door uw luchtwegverwijdend geneesmiddel te gebruiken voordat u gaat vrijen
• probeer een positie naast elkaar zodat ademhalen geen niet extra belasting geeft
• overweeg het gebruik van extra zuurstof; als u zuurstof moet dragen tijdens het wandelen, moet u het waarschijnlijk ook tijdens het vrijen gebruiken
• laat uw partner weten of u hem of haar nodig hebt om een actievere rol op zich te nemen
• stop en rust als u moeite heeft met ademhalen
• neem de tijd, doe het rustig aan en geniet van elkaar
• praat met uw partner en blijf ruimdenkend.

Indien mogelijk zal het verbeteren van uw algehele conditie, stoppen met roken en het verminderen van irriterende stoffen uit de omgeving zoals stof waarschijnlijk allemaal helpen uw COPD-symptomen te verbeteren en uiteindelijk ook uw seksleven ten goede te komen!

Uw arts, verpleegkundige of fysiotherapeut kunnen ook manieren voorstellen om kortademigheid tijdens het vrijen helpen beheersen.

Ga voor meer informatie naar: https://seksualiteit.nl/onderwerpen/ziekten-en-beperking/de-invloed-van-astma-en-copd-en-seksualiteit/

Diabetes kan leiden tot seksuele problemen, vooral wanneer de bloedsuikerspiegel lange tijd hoog blijft.  Veel mensen met diabetes zullen gelukkig nooit problemen ervaren met seks of seksueel  functioneren, vooral wanneer hun ziekte goed onder controle is. Andere mensen met diabetes hebben echter meer kans op problemen met hun seksuele gezondheid dan mensen zonder diabetes, vooral wanneer de bloedsuikerspiegel niet goed wordt beheerst.

Complicaties van diabetes op uw seksleven kunnen zijn:

• vermoeidheid, depressie of een laag zelfbeeld, wat leidt tot een verlaagd libido
• angst, vooral over het hebben van een hypoglycemische episode tijdens seks
• verlies van gevoel
• verlaagd libido
• vaginale droogte
• urineweginfecties
• vaginose of vaginale schimmelinfectie
• erectiestoornissen.

Het goed controleren van diabetes is een evenwichtsoefening en het vraagt wat onderzoek om erachter te komen wat werkt voor u en uw eventuele partner(s). Het is aan uw arts om regelmatig gesprekken met u te voeren over uw seksuele gezondheid en welzijn; gebeurt dit niet, neem dan zelf het initiatief om dit als een normaal onderdeel van uw behandeling te bespreken.

Ga voor meer informatie over seks en diabetes naar: https://shop.rutgers.nl/nl/webwinkel/diabetes-en-seksualiteit/49917

Prostaatchirurgie houdt in dat een deel of de gehele prostaatklier wordt verwijderd. Deze ingreep kan een aanzienlijke invloed hebben op uw seksleven en relaties.   Idealiter zou u op elk moment vragen over seks moeten kunnen stellen: voor, tijdens of na uw prostaatoperatie en behandeling. Erover praten voor de start van uw behandeling betekent dat u eerder weet wat u kunt verwachten en kan u helpen om bestaande opties en keuzes in overweging te nemen.

"Hoe lang moet ik wachten na de operatie?"

Uw seksleven hoeft niet te lang ‘on hold’ te staan. Wacht minstens zes tot acht weken na de operatie voordat u vrijt of opnieuw masturbeert vooral om infectie of scheurtjes te voorkomen. Uw arts zal u hierover specifiek advies geven. Gebeurt dit niet, vraag het dan zeker zelf.

"Ik kan geen erectie krijgen!"

U kunt merken dat u problemen heeft met het krijgen van een erectie na een operatie. De zenuwen die voor een erectie zorgen, bevinden zich dicht bij de prostaat en kunnen beschadigd raken tijdens de operatie. Als de zenuwen intact zijn, zullen de erecties zich waarschijnlijk herstellen, maar het kan tijd kosten en zelfs enkele maanden duren.  Als u na 6-8 weken nog steeds problemen ondervindt bij het krijgen van een erectie, raadpleeg dan uw arts.

Wellicht zal u zorgen krijgen in een multidisciplinair team binnen het ziekenhuis waar verdere doorverwijzing mogelijk is naar gespecialiseerde hulpverleners. Het loont dus de moeite om dit zeker bespreekbaar te maken.

"Ik ejaculeer niet"

Als u een zogenaamde radicale prostatectomieoperatie (prostaat is volledig weggenomen) hebt gehad, zult u niet langer ejaculeren als u een orgasme hebt. Het gevoel en de beleving zal hetzelfde blijven maar uw lichaam zal geen sperma naar buiten brengen (“droog klaarkomen”). Uw arts zal dit zeker uitleggen, maar als u zich zorgen maakt of bijkomende vragen heeft, aarzel dan niet om ze te stellen.

Als u een operatie voor een vergrote prostaat (prostaat gedeeltelijk weggenomen) heeft ondergaan, kunt u iets ervaren wat retrograde ejaculatie wordt genoemd. Dit is wanneer het sperma in de blaas terechtkomt wanneer u klaarkomt, in plaats van via uw penis naar buiten. Dit is niet pijnlijk!  Ook dit zal uw arts zeker uitleggen, maar als u zich zorgen maakt of vragen heeft, aarzel dan niet om het te bespreken.

"Ik weet het nog steeds niet zeker..."

Als u het nog steeds niet zeker weet wat u precies moet doen, twijfelt over wat u voelt of angst ervaart, praat dan met uw arts. Binnen het SHIFT-team is geweten dat niet iedereen gewend is om over seks te praten. Idealiter gaan uw arts en het gespecialiseerde team vragen stellen over erecties en uw seksleven tijdens de pre- en postoperatieve zorg - dit is tenslotte de gouden standaard. Maar misschien wil of moet u het onderwerp zelf ter sprake brengen omdat u met vragen zit. Wees in dat geval absoluut niet beschaamd – u hebt recht op een goed, gezond seksleven en uw klinische team zal u ondersteunen om daar te komen.

Ga voor meer informatie naar: https://zorgmagazine.be/seksualiteit-na-behandeling-voor-prostaatkanker/

Zoals bij elk type operatie kan het, na een hysterectomie (wegname van de baarmoeder), enige tijd duren voordat u zich weer in orde voelt, zowel fysiek als emotioneel. Dit kan een invloed hebben op hoe u zich voelt met betrekking tot seks. Zo zou u minder interesse in seks kunnen hebben omdat u zich zorgen maakt over de veranderingen in uw lichaam of aan uw genderidentiteit. Het kan dus ook een impact hebben op uw humeur of geestelijke gezondheid.

"Hoe lang wacht ik"

Over het algemeen zullen de meeste mensen worden geadviseerd om ongeveer zes tot acht weken na een hysterectomie te wachten om te vrijen of om opnieuw te masturberen - alle wonden moeten zijn genezen en alle vaginale afscheiding veroorzaakt door de ingreep moet zijn gestopt. Deze periode geeft uw lichaam de tijd om te genezen en om eventuele bloedingen of vaginale afscheiding te stoppen. Een orgasme, hetzij door masturbatie of door seks met een partner, veroorzaakt samentrekkingen in uw bekken en voortplantingsorganen waar genezing plaatsvindt en zou daarom schade en pijn kunnen veroorzaken als het te snel na de hysterectomie wordt ondernomen.

Hormonale veranderingen

Afhankelijk van het type hysterectomie dat u heeft ondergaan, kunnen er hormonale veranderingen ontstaan. Uw arts moet deze voorafgaand aan uw operatie in detail met u bespreken.

Als, samen met de baarmoeder, ook de eierstokken zijn verwijderd, zal dit de menopauze veroorzaken, ongeacht uw leeftijd. Het zal ook de hormoonspiegels veranderen die van invloed kunnen zijn op uw libido, op uw vermogen om een orgasme te bereiken, op de vochtigheid van de vagina, op uw humeur of op uw vermogen om opwinding te voelen. Belangrijk is dat u het gesprek aangaat met uw klinische team om de impact van hormonale veranderingen te begrijpen zowel als de gevolgen die deze veranderingen kunnen geven op uw seksleven.

Vaginale droogte,  gevoel en orgasme

Het ondergaan van een hysterectomie betekent niet dat u geen orgasme meer kunt krijgen, uw clitoris en schaamlippen blijven immers onaangetast.  Voor sommige mensen kunnen veranderingen ter hoogte van de baarmoederhals of zenuwverbindingen echter een verminderd gevoel of plezier veroorzaken. Als u dit ervaart, kunnen experimenteren via masturbatie, hierover praten met uw partner(s) en het krijgen van ondersteuning bij zorgverleners allemaal helpen.

Misschien merkt u dat uw vagina minder goed in staat is om vochtig te worden na een hysterectomie. Als dit gebeurt, geef uzelf dan voldoende tijd om opgewonden te raken en besteed voldoende aandacht aan het voorspel. Probeer ook een glijmiddel zoals KY Jelly. U kunt deze kopen bij de apotheek of via online-apotheken en webshops.  Wees echter voorzichtig met gearomatiseerd glijmiddel - de suikers en chemicaliën erin kunnen leiden tot een verstoorde vaginale flora en dus vaginose of infectie!

Plezier

Seks kan anders aanvoelen na een hysterectomie, vooral kort na de operatie. Er zijn een paar dingen die u kunt doen om ervoor te zorgen dat u plezier maximaliseert, hetzij door masturbatie of door seks:

• gebruik veel glijmiddel
• probeer eerst masturbatie - u voelt u misschien meer op uw gemak om op die manier naar uw lichaam te luisteren
• denk niet alleen aan penetratie, maar probeer ook andere dingen!
• neem uw tijd. U bent net geopereerd, luister naar uw lichaam
• praat met uw partner over hoe u zich voelt, voor, tijdens en na de seks. Ook zij kunnen zich zorgen maken om u pijn te doen na de operatie
• probeer verschillende posities. Naarmate u herstelt, zult u merken dat sommige posities comfortabeler zullen zijn dan andere, omdat uw buik nog steeds een beetje zacht kan aanvoelen.

Zie voor meer informatie: https://shehealthclinics.com/hoe-gaat-seks-na-een-hysterectomie/

Een van de belangrijkste factoren die een gezond en bevredigend seksleven tijdens het verouderingsproces remt, is faalangst. Trager op gang komen en meer moeite hebben met het bereiken of behouden van seksuele opwinding, is normaal bij mensen van alle geslachten naarmate ze ouder worden.

Soms zijn er fysieke factoren zoals obesitas, menopauze, bijwerkingen van medicijnen of diabetes die seksuele opwinding kunnen bemoeilijken. Deze kunnen worden aangepakt en ondersteund door een goede zorgverlener zoals hierboven al werd geschetst.

Andere keren kan de angst voor veranderingen in uw lichaam leiden tot een vicieuze cirkel, waarbij u zich zorgen maakt dat u niet zou kunnen ‘presteren’ voor uw partner (of plezier bezorgen), zo gespannen en angstiger wordt en niet geniet van wat er gebeurt waardoor u dan inderdaad niet kunt ‘presteren’. Goede communicatie met uw eventuele partner(s), is de sleutel, net als zelf ontspannen en comfortabel voelen over het verkennen van seks terwijl uw lichaam verandert. Regelmatige masturbatie kan dus nuttig zijn om veranderingen in uw seksuele behoeften en ervaringen te begrijpen. Een seksuoloog kan de communicatie binnen het koppel ondersteunen als dat nodig is.

Dementie is een cognitieve stoornis die wordt gekenmerkt door veranderingen en verlies van geheugen, taal, oordeel, redeneringsvermogen, emotionele regulatie en talrijke andere hersenfuncties. Veroudering is de grootste risicofactor voor dementie, en omdat de meeste soorten dementie progressief zijn, betekent dit dat de symptomen van dementie de neiging hebben ernstiger te worden naarmate iemand er langer mee leeft.

Afhankelijk van het type dementie kan uw seksuele gezondheid op de volgende manieren worden beïnvloed:

• verhoogde of verminderde interesse en/of vermogen om te ‘presteren’ op seksueel vlak
• vermindering in seksuele remmingen / het verliezen van de "filter" of het uiten van seksuele gevoelens op ongepaste manieren, tijden en plaatsen
• de partner niet herkennen en elders seksuele bevrediging zoeken
• hyperseksualiteit (oncontroleerbare behoefte aan seksuele stimulatie)
• gebrek aan empathie naar een partner of omgeving.

Mensen met dementie hebben echter nog steeds behoefte aan intimiteit en comfort, waardoor het soms moeilijk is om die behoefte te scheiden van ongepast seksueel gedrag. Vaak zijn uitingen van seksuele gevoelens die als ongepast worden gezien eenvoudige uitingen van onvervulde behoeften. Goede sociale en zorgondersteuning kan helpen om aan die behoeften te voldoen (bijv. masturbatie in privé in plaats van openbaar, zich uitkleden in privé- of veilige ruimtes, enz.).

Sommige paren zullen bespreken hoe ze met hun seksuele relatie willen omgaan, hetzij in de vroege stadia van het begin van dementie, hetzij als een "voor het geval dat" -maatregel. Sommigen zullen dat niet doen. Wat goed is voor u, uw relatie en uw partner kan anders zijn dan wat goed is voor iemand anders. We raden u aan om gespecialiseerd advies in te winnen als u nood hebt aan ondersteuning bij mogelijke problemen, bijvoorbeeld door eens te kijken op:

https://seksualiteit.nl/onderwerpen/ziekten-en-beperking/dementie-en-seksualiteit/

Ga voor meer informatie over dementie, inclusief verschillende soorten en symptomen naar: https://www.dementie.nl

Elk individu heeft recht op gezonde, bevredigende, veilige relaties en seks met wederzijdse toestemming , en dus geldt dit eveneens voor elke persoon met een beperking, hoe ernstig deze beperking ook mag lijken.

Mensen met een beperking worden vaak over het hoofd gezien als mensen met seksuele behoeften, gevoelens en verlangens. Ze zijn bovendien vaak afhankelijk van verzorgers, kunnen op weinig privacy rekenen en kunnen moeilijker toegang hebben tot seksuele zorgverlening en anticonceptie.  Een lichamelijke handicap kan ook het vermogen om te vrijen verminderen en moeilijker maken zonder de juiste ondersteuning of sekshulpmiddelen. 

Als uw beperking uw fysieke vermogen om deel te nemen aan een regelmatig seksleven hindert, of u een gebrek aan zelfvertrouwen geeft, kunt u zich zorgen maken over het beleven van seks.  Het vinden van goede ondersteuning is cruciaal om u te helpen een gezond, bevredigend en plezierig seksleven te bereiken en te behouden - alleen of met eventuele partner(s).

Er zijn verschillende hulpmiddelen om mensen met een beperking te helpen met het beleven van seks, waaronder deze voorbeelden:

• speciale meubels: stoelen of andere stukken die toelaten om bepaalde standjes aan te nemen en te ondersteunen
• speciale vibrators – vibrators die bijv. over de vingers kunnen worden geschoven om zichzelf of partner te bevredigen
• masturbators – om mensen te ondersteunen bij het zichzelf bevredigen wanneer ze zelf onvoldoende kracht hebben of moeilijk aan bepaalde plekjes aangeraken
• bondage tape – in theorie gebruikt door fetisjisten, maar ook om seksspeeltjes vast te maken waar ze nodig zijn (bedden, kussens, rolstoelen, enz.)
• hot octopuss, een handsfree masturbatieapparaat voor mensen met een penis.

Het blijft in ieder geval belangrijk om zich te informeren rond de rechten, mogelijkheden en dienstverlening voor mensen met een beperking. Onderstaande sites kunnen alvast veel antwoorden bieden!

• https://seksualiteit.nl/onderwerpen/ziekten-en-beperking/
• Sensoa: seksuele hulpmiddelen en zorg
• https://aditivzw.be/nl/